Cu Tý phiêu lưu ký: Hiện tượng bé Đỗ Nhật Nam dưới ý kiến của những chuyên gia nước ngoài

Xung quanh những tranh luận, chỉ trích về những phát ngôn của cậu bé tài năng Đỗ Nhật Nam, tôi cùng quan điểm với ý kiến của nhà báo Trương Anh Ngọc, thày giáo Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu, ca sỹ Tạ Quang Thắng, rằng: "Cần tôn trọng suy nghĩ của một cậu bé 11 tuổi khi cháu dám nói lên suy nghĩ của mình. Câu chuyện về một cậu bé thích đọc sách, dịch sách và từ nhỏ đã coi sách là một người bạn cần được nhân rộng và coi là tấm gương lớn cho nhiều người, đặc biệt là với giới trẻ hiện tại". (Trích ý kiên của nhà báo Trương Anh Ngọc).

Rất nhiều người chỉ trích (ném đá) bé Nam, cho rằng:

1. Cậu bé còn nhỏ mà thiếu khiêm tốn.

2. Thành công sớm quá để làm gì trong khi tuổi thơ bị đánh mất?!

3. Câu nói "truyện tranh là con sâu đục khoét tâm hồn là sai lầm".

Tôi đã cùng với những người bạn nước ngoài làm trong ngành giáo dục, cùng phòng nghiên cứu với tôi tại Japan Foundation và Học viện nghiên cứu chính sách GRIPS (Nhật Bản) xem video clip phỏng vấn bé Nam. Sau đó, tôi dịch lại cho họ nghe phần trả lời phỏng vấn của bé, rồi hỏi để có thể nhận được những ý kiến khách quan từ những chuyên gia nước ngoài. Và những chuyên gia nước ngoài đã có những ý kiến về những chỉ trích vô lý, thái quá đối với bé Đỗ Nhật Nam như sau:

Tác giả: Các bạn nghĩ sao về bé Đỗ Nhật Nam và những lời chỉ trích của dư luận tại Việt Nam (VN) hiện nay về bé?

Chuyên gia: Việc có được một hoặc nhiều cậu bé còn nhỏ mà rất ham học, ham mê đọc sách, dịch sách như thế này là một điều rất rất tốt cho VN. Chúng ta nên trân trọng và tôn trọng niềm đam mê của cậu bé ấy. Các nước lớn như Nga, Mỹ, Nhật đều luôn coi trọng và tuyển mộ những người tài từ khắp nơi đấy thôi. Với một tấm gương như thế này của bé Nam, cần trân trọng và tôn trọng. Thay vì chỉ trich, chúng ta có thể nhìn vào tấm gương của bé để khích lệ con cháu mình thêm tự tin, có niềm đam mê đọc sách và ham học hỏi như thế.

Tác giả: Dư luận tại VN cho rằng, cậu bé không khiêm tốn khi liệt kê một loạt thành tích trong môn học tiếng Anh của mình. Các bạn nghĩ sao?

Chuyên gia: Có vẻ như nhiều người VN thấy rằng, cậu bé chưa thực sự khiêm tốn khi kể ra một loạt thành tích trong môn học tiếng Anh của mình trước đông đảo khán giả. Nhưng chúng tôi cho rằng, cậu bé đang đưa ra những dẫn chứng, bằng chứng cụ thể cho thành tích học tiếng Anh của cậu. Những thành tích đó rất có thể, sẽ là động lực cho các trẻ em khác ở VN noi theo và hướng đến. Chúng tôi cho rằng, cùng với những trải nghiệm trong tương lai, cậu bé sẽ học hỏi thêm được nhiều điều, và sẽ điều chỉnh để cách diễn đạt của mình thể hiện được sự khiêm tốn. Cậu bé mới chỉ 11 tuổi thôi mà.

Tác giả: Nam ở Nhật từ khi sinh ra đến khi lên 5 tuổi. Tôi cũng đã được trải nghiệm nền giáo dục mầm non và tiều học ở Nhật Bản thông qua quãng thời gian đưa con trai sang Nhật học cùng với mẹ. Tôi thấy rằng, cách nói chuyện thể hiện suy nghĩ, chính kiến của mình, hay niềm đam mê đến tận cùng (trong trường hợp của bé Nam, niềm đam mê ở đây là sách), khá giống với cách thức thể hiện của trẻ em Nhật Bản. Có thể, bé đã có những ảnh hưởng của nền giáo dục mầm non ở Nhật Bản. Và cũng có thể, cách giáo dục của bố mẹ bé theo phương hướng gợi mở khả năng tư duy, gợi mở khả năng thể hiện suy nghĩ của bản thân. Bé Nam đã có khả năng diễn đạt rất tốt suy nghĩ của mình. Đặc biệt là bé đã sử dụng rất tốt các từ ngữ tiếng Việt, thể hiện là bé đã đọc rất nhiều sách, và sử dụng được những từ ngữ trong sách rất tốt. Các bạn nghĩ thế nào?

Chuyên gia: Tôi đồng ý.

Tác giả: Có nhiều ý kiến cho rằng, việc bé Nam mới 11 tuổi mà đã có thành tích về tiếng Anh như vậy là do bé đọc quá nhiều sách, học quá nhiều. Do vậy, bé không có một tuổi thơ đúng nghĩa. Nam hoặc chính bố mẹ Nam đã đánh mất đi tuổi thơ của bé. Các bạn nghĩ sao về điều này?

Chuyên gia: Chúng tôi thấy thế này, một người mạnh về mặt này, đương nhiên, người ta sẽ thiếu đi mặt khác. Bé Nam cảm thấy hạnh phúc với niềm đam mê của mình, đó chẳng phải là một điều tốt với bé rồi hay sao? Chính bé đang cảm thấy rất hài lòng trong thế giới sách của mình đấy thôi?!

Tác giả: Tôi cũng nghĩ như vậy. Dư luận tại VN đã thái quá khi nói về việc "đánh mất tuổi thơ của bé Nam". Dường như họ đang áp đặt rằng, mọi trẻ em phải có một tuổi thơ giống nhau.Tôi cũng cho rằng, Nam đang tận hưởng tuổi thơ với những hứng thú của chính bản thân bé. Còn về việc bé nói "truyện tranh là con sâu đục khoét tâm hồn" thì các bạn nghĩ sao?

Chuyên gia: Chúng tôi không bàn tới chuyện đúng hay sai trong câu nói này của cậu bé. Điều chúng tôi muốn nói là cậu bé đã thể hiện sự tự tin khi phát ngôn, thể hiện quan điểm khi nói lên chính kiến của mình. Đó là một điều tốt mà chúng tôi nhận thấy. Chúng tôi muốn nhấn mạnh lại rằng, Nam mới chỉ là một cậu bé 11 tuổi. Cùng với những trải nghiệm, những kiến thức mà cậu bé tiếp tục học trong tương lai, cậu bé sẽ nhận thức vấn đề một cách sâu sắc hơn. Chúng tôi tin rằng, cùng với nhận thức ngày một lớn, cậu ấy sẽ khác, sẽ thể hiện sự trưởng thành của mình thôi mà.

Cuối cùng, tác giả bài phỏng vấn này xin phép đưa ra những kết luận về những ồn ào vô lý và thái quá đối với bé Đỗ Nhật Nam: Phải chăng, chính người lớn chúng ta đã không khiêm tốn khi đi tranh cãi với một cậu bé mới chỉ có 11 tuổi, ham đọc sách và đã là dịch giả của một vài tác phẩm. Chúng ta nên mừng choTổ quốc khi có một em bé tài năng trong môn tiếng Anh và có niềm đam mê với sách như bé Đỗ Nhật Nam. Thật đáng tiếc cho xã hội VN nếu như chúng ta không có những tấm lòng và tầm nhìn cao hơn. Xin được trích lại lời của hai bạn trẻ tâm huyết đã nói với tôi về hiện tượng bé Đỗ Nhật Nam:

Quách Đức Anh: Việc bé Nam giỏi như vậy là một điều vô cùng đáng quý. Hy vọng trong tương lai, Đỗ Nhật Nam sẽ tiếp tục phát huy, và trở thành một người có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của đất nước. Còn "việc đánh mất tuổi thơ" là quan điểm chủ quan của một vài người thôi. 90% là Nam thích đọc sách thì cậu bé mới được như vậy. Nếu Nam không thích thì dù bố mẹ có ép cũng không ăn thua. Mỗi người có một sở thích và một định hướng. Cá nhân em thấy việc thích đọc sách từ sớm là việc rất rất tốt.

Sherry Hanh Phan: Em cũng mong mọi người đừng bắt nạt Nhật Nam nữa. Em ấy mới có 11 tuổi, vẫn đang trong quá trình uốn nắn, cần được chỉ bảo để hoàn thiện chứ không phải để mọi người hắt hủi thế này. Giá mà mọi người rộng lượng và yêu thương nhiều hơn để con trẻ phát triển trong tình yêu thương thì tốt biết bao nhiêu, chị Lan Anh nhỉ?

Còn với riêng tôi, sau khi xem video clip phỏng vấn bé Đỗ Nhật Nam, tôi càng có mong muốn mạnh mẽ hơn trong việc hướng cho con trai mình rèn luyện được thói quen và tạo dựng sở thích đọc sách giống như bé Nam.

Trẻ em là mầm non, là tương lai của đất nước. Người Việt chúng ta, hãy cùng nhau trân trọng và nâng niu những tài năng như bé Đỗ Nhật Nam, cũng như sẽ cùng phát triển thêm nhiều tâm hồn trẻ thơ như thế. Điều đó chẳng phải sẽ tốt cho đất nước chúng ta hay sao!!! Mong rằng chúng ta không làm mất đi sự tự tin của bé Nam. Hãy để bé tự do phát triển khả năng của mình, để bé có thể cống hiến thật nhiều điều mới mẻ cho xã hội VN!

Nguyễn Song Lan Anh

Khóa học Tiến sỹ, chương trình nghiên cứu giảng dạy văn hóa và ngôn ngữ Nhật Bản

Học viện nghiên cứu chính sách GRIPS

Japan Foundation

Phỏng vấn từ Saitama, Nhật Bản.

Bài viết đã được Báo Dân trí biên tập lại và đăng lên theo đường link sau: http://dantri.com.vn/giao-duc-khuyen-hoc/hien-tuong-do-nhat-nam-qua-y-kien-chuyen-gia-nuoc-ngoai-719031.htm

Nguồn tư liệu:

1) Video clip phỏng vấn bé Đỗ Nhật Nam